Zonder titel 1978

In het oeuvre van Harmen Abma (1937 – 2007) valt de verlate doorbraak van de moderne kunst in Friesland stap voor stap af te lezen. Al aan het eind van de jaren zestig maakte Abma een zelfstandige ontwikkeling door. Zo liet hij in 1968 in Harlingen een aantal intrigerende composities zien van kant en klare paraplu’s, die uitgespreid op de grond en geordend aan de muur overkwamen als heel oorspronkelijke, bijna abstract geometrische objecten. Hierin manifesteerde zich voor het eerst een seriële en mathematische werkwijze die zo kenmerkend zou worden voor zijn latere werk.

Begin jaren zeventig dienen zich in zijn werk de kleurvlakken aan, waarvan het oppervlak een relatie aangaat met systematisch mengverhoudingen van de verf. Het ging hem daarbij steeds om de subtiele discrepantie tussen een conceptuele getalsmatige mengverhouding van verf en de visuele waarneming van de kleur in de ruimte. Voor het oog kunnen kleuren zich immers anders voordoen dan een tevoren bedachte verhouding van de samenstellende delen doet vermoeden. Zijn landelijke doorbraak volgde met zijn deelname in 1976 aan de tentoonstelling ‘11 schilders’ in het Stedelijk Museum in Amsterdam, waar zijn werk werd gepresenteerd naast onder meer dat van Eli Content, Hans van Hoek en Toon Verhoef. Later vormde de grote tentoonstelling in het Haags Gemeentemuseum in 1984 niet alleen een hoogtepunt, maar ook een breekpunt in zijn carrière. Hoewel grote monumentale opdrachten ook nadien bleven komen, nam de belangstelling voor zijn werk in het museale circuit stilaan af.