Noli me tangere 1990

Het centrale thema in het werk van Jan van Munster is energie. Energie is vaak letterlijk als natuurkundige kracht aanwezig, bijvoorbeeld in zijn sculpturen van neonlichtlijnen en in zijn warmte-installaties, waarbij roodgloeiende draden in tentoonstellingsruimtes gespannen zijn. In andere werken worden ook kou, magnetische straling of elektriciteit zichtbaar én voelbaar gemaakt. Maar energie manifesteert zich ook minder expliciet, bijvoorbeeld door het gebruik van door energie gevormde materialen.

Bij Noli me tangere bereikt Van Munster een synthese tussen de ‘mystieke’ en letterlijk aanwezige energie. Zo is de cilindervorm afgeleid van de lingam, een vruchtbaarheidssymbool uit de Indiase mythologie. Daarnaast bevindt zich in het beeld een compressor die de bovenzijde zo sterk afkoelt, dat zich hier een laag hagelwitte ijskristallen afzet. De witte kap trekt onmiddellijk de aandacht in de schemerige omgeving. De toeschouwer wordt verleid deze aan te raken, maar tegelijkertijd waarschuwt de titel dit niet te doen.

‘Noli me tangere’, oftewel ‘raak mij niet aan’ is een verwijzing naar een passage uit het evangelie van Johannes. Het zijn de woorden die Jezus spreekt tegen Maria Magdalena na zijn wederopstanding. Maria Magdalena wil hem aanraken om zich te overtuigen van zijn aanwezigheid, maar dat is niet mogelijk omdat zijn bestaan niet meer van deze wereld is. Bij dit beeld is het niet mogelijk om de kap aan te raken zonder het natuurkundige proces van ijsvorming te verstoren. Het mysterie moet hier een mysterie blijven.