Informatie Download
vermoedelijk Matthijs Pool 1676 Amsterdam (Nederland) - ca. 1732 Amsterdam (Nederland)

Het Apenspel: Het oorlogsvuur ca. 1720

Schilderijen met apen die drinken, dansen, roken, gokken waren heel populair in de zeventiende eeuw. Het zijn amusante en speelse taferelen, waarin een moralistische boodschap verpakt zit. De apen laten zien hoe ijdel, onnozel of dwaas mensen kunnen zijn. In de woorden van die tijd: „Wat is ‘t dat m’ in deez’ Waereld ziet? ‘T is Aape-spel, en anders niet.”

Een aap op een schilderij uit die tijd kan van alles symboliseren. Sommige betekenissen zijn nog goed te begrijpen. Ja, natuurlijk, een naakte aap kan verwijzen naar het „dierlijke” in de mens, naar schaamteloosheid of onkuisheid. En een menselijk uitgedoste aap verbeeldt dwaasheid, ijdelheid en hoogmoed. Maar er zijn ook symbolische betekenissen die de hedendaagse toeschouwer gemakkelijk ontgaan. Een geketende aap? Je moet het maar weten: zo’n aapje kan verwijzen naar de zondige mens. Bovendien was een aap iets exotisch. Het bezit van een aap was een luxe die alleen rijkelui zich konden permitteren. Behalve met zonden worden apen ook met 'na-apen' geassocieerd. In de beeldende kunst bootsen ze vaak menselijke bezigheden na en duikt het dier vaak op als symbool voor de duivel.

  • Wie is Matthijs Pool

    Matthijs Pool (1676-1732) was een graveur uit Noord-Nederland. Hij staat bekend om afbeeldingen van de Bentvueghels die hij graveerde naar schilderijen van Domenicus van Wijnen, ook wel Askaan genoemd.

    Lees meer