Veel mensen zullen zich herkennen in de neiging om dat ene nieuwsbericht over een verwoestende bosbrand of milieuramp even aan zich voorbij te laten gaan: ja, we weten dat het klimaat verandert en dat landschappen door toedoen van de mens worden uitgeput. Maar soms is het prettig om even weg te kijken, al is het maar om niet overweldigd te worden door de onbevattelijkheid van wat er zich voltrekt.
Schoonheid met zwart randje
Dat geldt niet voor fotograaf Natascha Libbert (1973). Voor haar doorlopende project ‘Undermined’ reist zij naar verschillende plekken op de wereld om het monster in de bek te kijken: daar waar menselijke activiteiten diepe sporen hebben achtergelaten in het landschap. En met haar foto’s dwingt zij ons, het publiek, om dat ook te doen. Hoewel ‘dwingen’, eigenlijk is ‘verleiden’ hier beter op zijn plek, want de werken van Libbert bezitten een grote esthetische aantrekkingskracht. Schoonheid met een zwart randje.
Surreëel
Zoals de foto van het ondoordringbare, mintgroene water van een door koperwinning vervuild meer. Het giftige kleurenpalet confronteert ons met de aantasting van het landschap, maar levert tegelijkertijd een betoverend beeld op waar je ogen naar toe worden getrokken. Libbert zet niet alleen schoonheid in om onze aandacht vast te houden. Het surreële karakter dat veel van de door haar gefotografeerde landschappen van zichzelf al hebben, versterkt ze door in te zoomen op details of te kiezen voor een bepaald standpunt. Hierdoor blijf je je als kijker afvragen wat je nu werkelijk ziet.
Kopermijnen en voedselkassen
Natascha Libbert reisde voor ‘Undermined’ onder meer naar Florida, Spanje en Cyprus. In Florida was zij getuige van gecontroleerde bosbranden, aangestoken om de bodem te verbeteren en om ongecontroleerde branden te voorkomen. In Zuid-Spanje legde zij de verwoestende uitwerking op mens en aarde vast van de eindeloze zee van voedselkassen, de ‘mar de plástico’. In Cyprus tenslotte, stuitte zij op verlaten kopermijnen, waarvan de sporen in het landschap nog steeds aanwezig zijn.
In het kader van de manifestatie ‘Van wie is het (platte)land?’ heeft Rijksmuseum Twenthe zes foto’s aangekocht uit de serie ‘Undermined’
